Czy wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła się opłaca?

Jeśli zastanawiasz się nad modernizacją budynku lub szukasz sposobów na podniesienie komfortu życia domowników, z pewnością rozważasz montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Warto jednak dowiedzieć się, czym jest wentylacja mechaniczna, w jaki sposób działa oraz jakie wady i zalety ma to rozwiązanie. Przeczytaj nasz artykuł, aby poznać szczegóły działania tego systemu. Pomożemy Ci zdecydować, czy montaż takiego urządzenia się opłaca.

Z tekstu dowiesz się:

• jakie jest zadanie wentylacji budynku,
• jakie sposoby wentylacji wyróżniamy,
• jak wygląda działanie rekuperatora,
• jakie zalety i wady ma wentylacja mechaniczna,
• w jaki sposób zaplanować i wykonać instalację.

Nie wiesz, jaki rekuperator wybrać oraz czy czyszczenie wentylacji naprawdę jest tak skomplikowane, jak się wydaje? Z naszego artykułu dowiesz się wszystkiego o tym systemie, a przede wszystkim, dzięki dokładnej analizie zalet i wad, z łatwością podejmiesz decyzję o opłacalności montażu wentylacji mechanicznej.

Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła – dlaczego jest potrzebna?

Pierwsze pytanie, które związane jest z wentylacją budynku, zawsze dotyczy tego, czy jest ona w ogóle potrzebna. Wydaje się, że odpowiedź jest oczywista, chodzi bowiem o dostarczenie świeżego powietrza do pomieszczeń oraz pozbycie się z nich nadmiernej ilości CO₂. Ale czym właściwie jest świeże powietrze, a także czy to jedyna funkcja wentylacji?

Wentylowanie pomieszczenia to usuwanie z niego nadmiaru CO₂, który produkujemy i pozbywanie się przykrych zapachów, czyli poprawa jakości powietrza. Świeże powietrze pozbawione jest więc pyłów, alergenów oraz substancji szkodliwych dla zdrowia. Nie tylko bowiem gazy, które mogą ulatniać się np. z nieszczelnych instalacji, mogą być dla nas niebezpieczne. Również zbyt wysokie stężenie dwutlenku węgla, który jest efektem procesu oddychania, bardzo źle wpływa na nasze samopoczucie, koncentrację i wywołuje bóle głowy czy duszności. Zła jakość powietrza o dużej wilgotności powoduje również pojawienie się zawilgocenie na ścianach, które prowadzą do powstania pleśni.

Jaki rekuperator wybrać? Poznaj sposoby wentylacji pomieszczeń

Wyróżniamy dwa główne sposoby wentylacji pomieszczeń. Jakie to sposoby? Przeczytaj:

• Pierwszy to klasyczny sposób wentylacji grawitacyjnej, w której powietrze atmosferyczne dostaje się przez nieszczelności budynku oraz nawiewniki, głównie okienne. Proces ten odczuwalny jest szczególnie zimną, gdy czujemy, że zimne powietrze wpływa do naszego mieszkania. Wpływa to na komfort użytkowania, jednak brak wentylacji, który możemy spowodować zaślepieniem takiego otworu, jest jeszcze bardziej nieporządnym efektem. W procesie wentylacji grawitacyjnej zużyte powietrze wywiewane jest szachtem wentylacyjnym – kominem. Niestety, wraz z nieświeżym powietrzem, pozbywamy się ciepła w nim zmagazynowanego. Regulacja takiego systemu jest bardzo utrudniona i mamy mały wpływ na jakość pracy tego systemu.
• Drugim sposobem wentylacji pomieszczeń jest wykorzystanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła – rekuperatora. W procesie tym nie korzystamy już z nawiewników okiennych, a z czerpni powietrza. Nie korzystamy również z szachtu wentylacyjnego, a zużyte powietrze wyrzucane jest przez wyrzutnię powietrza.

Rekuperator – co to jest i jak działa?

Jak działa rekuperator? Pomiędzy czerpnią a wyrzutnią powietrza mieści się wentylator, który zapewnia ruch powietrza, oraz wymiennik ciepła, w którym odbywa się proces przekazywania energii. Dzięki pracy wymiennika nie odczuwamy negatywnego efektu nawiewu zimnego powietrza, jak w przypadku nawiewników okiennych.

Do poprawnej pracy całego układu konieczny jest również system kanałów nawiewnych oraz wywiewnych z anemostatami. Powietrze pobierane z zewnątrz i ogrzane w wymienniku ciepła trafia do takiego kanału, a następnie kierowane jest do konkretnego pomieszczenia z określonym wydatkiem, jakiego to pomieszczenie wymaga. Zużyte powietrze również trafia do kanału, a następnie na wymiennik, w którym oddaje swoją energię (dzięki temu powietrze nawiewane jest ciepłe) i następnie jest wyrzucane z budynku. System ten możemy w prosty sposób wyregulować, używając odpowiednich kryz, montowanych w anemostatach czy rozdzielaczach. Proces ten przedstawiają schematyczne grafiki poniżej:

W pierwszym etapie, zanim powietrze się ogrzeje i trafi do naszego pomieszczenia, zostaje przefiltrowane. Filtracja powietrza niesie ze sobą wiele korzyści. Najważniejszą jest ochrona przed szkodliwym smogiem. Stężenia pyłów zawieszonych w powietrzu atmosferycznym zostają bowiem niekiedy przekroczone wielokrotnie. Korzystając z wentylacji mechanicznej, mamy w domu zawsze świeże i czyste powietrze. Wysoka jakość powietrza zapewnia spokojny sen oraz poprawia samopoczucie podczas przebywania w budynku. Dodatkowo okna mogą być zamknięte, dzięki czemu istnieje możliwość doskonałego wytłumienia hałasu z zewnątrz. Należy jednak pamiętać o regularnym czyszczeniu filtrów, które wcale nie jest skomplikowane.

Rekuperator powietrza – zalety i wady rozwiązania

Wentylacja nawiewno-wywiewna jest doskonałym rozwiązaniem dla osób o podwyższonej reakcji organizmu w kontakcie z alerganami, ponieważ filtry zatrzymują pyłki roślin, które są główną przyczyną w alergii sezonowej. Rekuperator recoVAIR Vaillant wyposażony jest w wysokiej jakości filtry F7 (ePM2,5 65%) lub opcjonalnie F9 (ePM1,0 85%) w strefie powietrza zewnętrznego oraz G4 (zgrubny) w strefie powietrza wywiewanego. Zastosowano filtry o powierzchni skutecznej ok. 0,9m², dzięki czemu ich żywotność została wydłużona. Regulator kontroluje zanieczyszczenie filtra oraz przypomina o konserwacji.

Wymiennik ciepła wentylacji mechanicznej niesie za sobą jeszcze więcej korzyści. Najważniejszą jest zmniejszenie zapotrzebowania na moc grzewczą, która wpływa na redukcję zużycia opału. W związku z tym montaż rekuperatora bardzo się opłaca. Wynika to z tego, że ciepłe powietrze nagrzane przez nasz system grzewczy nie ucieka kominem, a ogrzewa powietrze nawiewane. Ważną cechą wymienników Vaillant jest również to, że przekazywanie energii odbywa się bez mieszania strumieni, przez co mamy pewność, że zużyte powietrze nie trafi ponownie do naszego pomieszczenia.

W nowym i dobrze zaizolowanym budynku, straty ciepła przez przenikanie przegród mogą stanowić 50%, natomiast druga połowa związana jest właśnie z wentylacją. Wybierając wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła, znacząco zmniejszamy straty ciepła związane z wentylacją, a więc oszczędzamy także pieniądze. Dom o mniejszym zapotrzebowaniu jest tańszy w ogrzaniu oraz potrzebuje mniejszego, tańszego urządzenia grzewczego. Centrale wentylacyjne Vaillant recoVAIR, dzięki swej wysokiej sprawności odzysku, niskiemu zużyciu energii oraz szczelności uzyskały certyfikat PHI Instytutu Domów Pasywnych.

Znając zalety systemu, musimy zwrócić uwagę na jego wady. Pierwszym utrudnieniem związanym z tym system wentylacji jest montaż kanałów. Kanały muszą być poprowadzone od rozdzielacza do prawie każdego pomieszczenia. Drugim minusem jest to, że rekuperacja może być słyszalna. Wystarczy jednak dobrze zaplanować instalację, aby uniknąć tych niedogonień.

Projektowanie wentylacji mechanicznej – instalacja

Planowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła jest bardzo ważnym elementem. Pierwszy krokiem jest wykonanie bilansu powietrza nawiewanego i wywiewanego z budynku, tak aby zapewnić najwyższy komfort. Inną ilość powietrza nawiewamy do dużej sypialni dwuosobowej, a inną do małego pokoju, w którym jest jedna osoba. Tylko odpowiednio zbilansowana instalacja będzie pracować poprawnie i spełni swoje cele. Bilans pozwala również określić ilość przewodów i anemostatów, które należy poprowadzić do pomieszczeń.

Mając te informacje, możemy planować trasy kanałów. Kanały, w których przepływa powietrze do i z pomieszczeń są to małe, okrągłe rury wykonane z tworzywa sztucznego, najczęściej o średnicy 75 mm, które łatwo schować pod sufitem podwieszanym. Przewody marki Vaillant mogą być również zalane w stropie w konstrukcji budynku, co ułatwia ich późniejsze maskowanie. Długość przewodów również ma znaczenie. Zbyt długie przewody mogą bowiem powodować zbyt wysokie opory przepływu, co może przerodzić się w hałas związany z pracą rekuperatora. Na hałas wpływa również ilość powietrza przepływającego przez przewód. Tylko dobrze zaprojektowany i zaplanowany system zapewnia cichą i przyjemną pracę rekuperatora. W związku z tym warto współpracować z doświadczonymi instalatorami, którzy mają doświadczenie i przeszli odpowiednie szkolenie. Listę instalatorów, którzy ukończyli szkolenie marki Vaillant znajdziesz na stronie producenta.

Proces planowania jest równie ważny w domu nowobudowanym, jak i modernizowanym. W nowych budynkach montaż rekuperatora będzie łatwiejszy, jednak trzeba pamiętać, aby pracę zacząć odpowiednio wcześnie. Montaż może wiązać się w przebiciami w stropie, które musimy uwzględnić już podczas stawiania konstrukcji budynku. W modernizowanych budynkach, w pomieszczeniach już zaadaptowanych, prowadzenie przewodów może być utrudnione. W większości przypadków sprawdza się podwieszany sufit, jednak każdy przypadek wymaga indywidualnego projektu.

Działanie wentylacji mechanicznej może wydawać się skomplikowane, wystarczy jednak dokonać odpowiednich projektów oraz wybrać rekuperator. Cena takiego urządzenia będzie zależeć od jego funkcjonalności, jednak nie warto na nich oszczędzać, gdyż wybór lepszego sprzętu z pewnością zaowocuje lepszym samopoczuciem i zdrowiem wszystkich domowników.